Η καραβάνα του Ιταλού στρατιώτη

Frantsesko DiPierro

Βιωματικές Πολεμικές Ιστορίες

“Μανούλα θα γυρίσω γιατί σ΄αγαπώ !”

Αυτό είχε χαράξει επάνω στην καραβάνα του, ένας Ιταλός στρατιώτης ο οποίος υπηρετούσε εκείνη την εποχή στα Ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα. Ήταν μόλις είκοσι δυο ετών!

Βρισκόμαστε στο προτελευταίο έτος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ιταλία έχει συνθηκολογήσει (8 Σεπτεμβρίου 1943) και οι Γερμανοί επιτίθενται με σφοδρότητα στα Δωδεκάνησα. Η Ιταλική φρουρά αμύνεται μαζί με τους συμμάχους εναντίων των Γερμανών, όμως τα νησιά μας το ένα μετά το άλλο βρίσκονται υπό καθεστώς αιχμαλωσίας.

Frantsesko DiPierro

Το παλιό ναζιστικό ατμόπλοιο "Oria"

Το επιταγμένο σαπιοκάραβο από τους Ναζί ατμόπλοιο ”Oria” απέπλευσε από τη Ρόδο για τον Πειραιά, στις 11 Φεβρουαρίου του 1944 με 4.115 Ιταλούς αιχμάλωτους στρατιώτες, εγκλείστους στα αμπάρια του. Ήταν άνθρωποι, ήταν η φρουρά της Ρόδου αλλά και της Λέρου, ήταν οι στρατιωτικοί που αρνήθηκαν να ενταχθούν και να υπηρετήσουν τον ναζισμό. Στις 12/2/1944 κατά τη διάρκεια της νύχτας το πλοίο προσάραξε κτυπώντας στα βράχια της νησίδας Πάτροκλος, ανοιχτά του Σουνίου. Το σαπιοκάραβο γρήγορα βυθίστηκε αφήνοντας για λίγο την πλώρη του στον αέρα. Οι μόνοι διασωθέντες από αυτό το ναυάγιο ήταν οι Γερμανοί δεσμώτες, ο καπετάνιος, ο Έλληνας μηχανικός και μερικοί Ιταλοί μετρημένοι στα δάκτυλα.

Το πολύνεκρο αυτό ναυάγιο, που ξεπερνά κατά πολύ αυτό του Τιτανικού (1.523 νεκροί), δεν καταγράφηκε πουθενά. Ούτε στα συμβάντα των ελληνικών λιμεναρχείων, ούτε στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, ούτε στις Αθηναϊκές εφημερίδες που δεν ανέφεραν λέξη. Οι παραλίες από τον Χάρακα έως το Λαγονήσι, γέμισαν πτώματα που θύμιζαν «μαρίδα στο τηγάνι», σύμφωνα με τα λεγόμενα ενός κατοίκου της περιοχής. H ναζιστική λογοκρισία είχε απαγορεύσει την καταγραφή ή τη δημοσίευση οποιασδήποτε σχετικής πληροφορίας.

Το τραγικό είναι, ότι επί δυο εικοσιτετράωρα, τα ρυμουλκά ”Βαλκάν” και ”Τιτάν”, επιχειρούσαν να πλησιάσουν και να απεγκλωβίσουν τους εναπομείναντες εγκλείστους στα αμπάρια Ιταλούς, κάτι που δεν κατόρθωσαν ποτέ λόγω κακοκαιρίας… δυστυχώς, ο μικρός εικοσιδυάχρονος στρατιώτης που είχε χαράξει επάνω στην καραβάνα του μαμά σε αγαπώ… δεν γύρισε ποτέ….

Τα επόμενα χρόνια πολλοί δύτες καταδύθηκαν στο ναυάγιο του «Όρια» και έδωσαν κατά καιρούς τις δικές τούς μαρτυρίες. Η κυρίως όμως ερεύνα καθώς και ταυτοποίηση, του ORIA έγινε από τον έμπειρο δύτη Αριστοτέλη Ζερβούδη το 1999 1999. Το 2002 μετά από ερεύνα του ιδίου, δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το ιστορικό της βύθισης, όπως αυτό βρέθηκε στα αρχεία της γερμανικής Ναυτικής Διοίκησης.

Και βέβαια o φίλος δύτης, Telis Zervoudis που ταυτοποίησε το ναυάγιο του Oria σε ένα σχόλιο του ευγενικά μας γράφει «Την καραβάνα της φωτογραφίας του Fransesco Andreozzi την επέστρεψα στις 2 αδελφές του και στον αδελφό του που ακόμα τον περίμεναν να επιστρέψει……»

Σας ευχαριστώ για την ανάγνωση. Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον δύτη και φίλο Teli Zervoudi.

Αυτή η ανάρτηση έγινε από τη σελίδα μας στις 16 Σεπτεμβρίου 2016. Επανερχόμενοι μετά από τόσα χρόνια αναδημοσιεύουμε το τραγικό συμβάν εις μνήμη των αδικοχαμένων στρατιωτών. Σήμερα το θέμα έχει πάρει μεγάλη δημοσιότητα. Στις αρχές του 2020 πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Σκαι και της Ιταλικής πρεσβείας δενδροφύτευση 4100 περίπου κυπαρισσιών, ισάριθμων με τους Ιταλούς στρατιώτες που έχασαν την ζωή τους εγκλωβισμένοι στα αμπάρια του σαπιοκάραβου. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα έλαβε χώρα στη περιοχή της Παλαιάς Φώκαιας (μετά τα Καλύβια).

«Η δεντροφύτευση της Κυριακής έχει ιστορική υπόσταση, διότι πραγματοποιείται για να τιμηθεί η μνήμη των 4.100 περίπου Ιταλών αιχμαλώτων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που έχασαν τη ζωή τους, όταν το Ατμόπλοιο Όρια (SS Oria) προσέκρουσε στα βράχια της νησίδας Πάτροκλος στο Σαρωνικό, στις 12 Φεβρουαρίου το 1944. ))

ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥΣ !

Please type here to search text and press enter.

  • Ελληνικά
  • English
Dismiss ad

This will close in 20 seconds

Fortification of Leros

Among the islands of the Dodecanese, Leros, due to its geographical position in the eastern Mediterranean and its special morphology, was chosen for the creation of Italy's main air and naval base in the Dodecanese.

The purpose was purely strategic: the fortification of Leros and the creation of a large military base ensured the Italians control of an area of ​​vital interest to the Great Powers. This Base, according to the planning, would have facilities for the Navy, the Air Force and the Army, as well as the necessary workshops of private companies manufacturing military equipment.

The main construction projects of the Italians in Leros, for the fortification and defense of the island, were carried out as early as 1923 and were completed at the end of the 1930s.

Among these are:

  • "Gianni Rossetti" Seaplane Base in the area of ​​Lepida 
  • Submarine Base in the adjacent area of ​​Aghios Georgios
  • New town of Portolago (nowadays Lakki), created in order to cover the housing needs created by the construction of the Aeronautical Base
  • Centro Radio Lero – the installation of the Italian telecommunications center in the area of ​​Aghios Nikolaos in Lakki
  • The headquarters of FAM - DICAT, the “FAM -  Fronte A Mare” - Coastal Defense Command and the “DICAT - Difesa Contraerea Territoriale” -  Anti-Aircraft Land Defense Command on Mount Patella, with the unique installation of the Aerophone and the Acoustic - Parabolic Wall

Along with the other defense installations of Leros, the fortification of the island with artillery began already in the mid-1920s, initially mainly for naval defense. Gradually, until the middle and mainly at the end of the 1930s, 103 guns of caliber from 76mm to 152mm were installed on almost all the heights of Leros, most of them from decommissioned battleships and cruisers of the Italian Navy from WW I, composing a network of 25 batteries, responsible for the defense of the island, both from the sea and from the air. Along with the construction of the gun emplacements, other military facilities were developed in each artillery barracks, such as material and ammunition storages, shelters, barracks and logistics buildings, as well as various other facilities. The defense network of Leros is considered a model of interwar fortification architecture (1918 – 1939).

Especially since 1936, when military zones were officially created on the island, fenced with barbed wire, the mountains and heights of Leros acquired a purely military character. The granting of compensation stops, since the cutting of the bushes was first prohibited by decree, and thus the fields were turned into forest land, and by extension they are considered the property of the Italian State. Thus, livestock breeders and farmers, losing their properties, are forced to resort to day labor, since there is indeed a lack of labor force, due to the excessive number of projects in progress. For the construction of the defense and public works of Leros, artisans are transferred from Italy, with a daily wage of 40-50 italian lire, while the Greeks receive 6-10 italian lire.

The outbreak of World War II led to the expansion and improvement, on a large scale, of military installations, but this was opposed to economic criteria and above all the lack of availability of means and the difficulties in maritime transportations. The serious shortcomings of the hasty Italian military preparation led to the dispersion of the scarce available means in many areas, all of them of high importance and therefore did not allow the care imposed on any of them.

Thus, in the Dodecanese, although the level of preparation could be described as satisfactory, in relation to infrastructure and logistics facilities, the field of armaments, and especially that of Artillery, lagged far behind, since the Dodecanese had been sent almost exclusively old-style and dissimilar weapons caliber, which did not allow the organization of defense to develop to a sufficient and satisfactory degree, which will have a huge impact on the events of September - November 1943.

Dismiss ad

This will close in 0 seconds